Przeniesienie zezwolenia na prowadzenie apteki to proces wymagający dużej dokładności wobec bardzo rygorystycznych wymogów ustawy prawo farmaceutyczne. Od warunków prawnych, przez przygotowanie dokumentacji, po konsekwencje dla nowego właściciela – każdy krok jest istotny. Dowiedz się, jak sprawnie i zgodnie z prawem przejąć aptekę, unikając naruszeń i opóźnień. Jeżeli masz wątpliwości – to chętnie jako prawnicy wyspecjalizowani w prawie farmaceutycznym, w ramach naszej Kancelarii Prawa Farmaceutycznego, przeprowadzimy Cię przez całe postępowanie. Niezależnie od tego z której części Polski jesteś – działamy na terenie całego kraju i mamy doświadczenia praktyczne ze wszystkimi WIF’ami.
Najważniejsze Informacje
-
Przeniesienie zezwolenia na prowadzenie apteki z niewielkimi bardzo wyjątkami, w konsekwencji AdA 2.0. czyli kolejnej nowelizacji ustawy prawo farmaceutyczne jest ograniczone do profesjonalnych farmaceutów z prawem do wykonywania zawodu, z zachowaniem określonych warunków i kryteriów.
-
Wniosek o przeniesienie zezwolenia wymaga kompletu określonych informacji i dokumentów, oraz uiszczenia opłaty administracyjnej, co jest niezbędne do rozpoczęcia procesu w odpowiednim inspektoracie farmaceutycznym (potocznie WIF’ie).
-
Nowy właściciel apteki po dobrze przeprowadzonym przeniesieniu zezwolenia przejmuje wszelkie prawa i obowiązki związane z prowadzeniem działalności, zachowując w możliwie wysokim stopniu ciągłość opieki nad pacjentami, musi jednak przestrzegać obowiązków wynikających dla niego z prawa farmaceutycznego.
Kluczowe przepisy dotyczące przeniesienia zezwolenia na prowadzenie apteki
Przeniesienie zezwolenia na prowadzenie apteki jest procesem, który wymaga spełnienia określonych kryteriów. Po pierwsze, osoba przejmująca aptekę musi być profesjonalnym farmaceutą, posiadającym prawo do wykonywania zawodu. To oznacza, że prawo do otwarcia i prowadzenia taki biznes ma wyłącznie osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje. To jest jedno z kluczowych ograniczeń wprowadzonych przez ostatnie zmiany w ustawie prawo farmaceutyczne.
Po drugie, osoba przejmująca aptekę musi między innymi spełniać następujące warunki:
-
Prowadzić jednoosobową działalność gospodarczą lub być właścicielem spółki działającej wyłącznie w sektorze farmaceutycznym.
-
Może to być jawna lub spółka partnerska, w której wszyscy wspólnicy są farmaceutami.
-
Ewentualnie może być to uczelnia wyższa – szkoląca przyszłych farmaceutów
-
Nie może być lekarzem
-
Nie może posiadać więcej niż 3 inne apteki
- Mieć także prawo do lokalu w którym chce prowadzić działalność.
Zezwolenie nie zostanie przeniesione, jeśli podmiot przejmujący – najczęściej nabywca, w ciągu ostatnich kilku lat przed złożeniem wniosku miał cofnięte zezwolenie na prowadzenie apteki, albo na produkcję lub importowanie produktów leczniczych lub został wykreślony z Krajowego Rejestru Pośredników w Obrocie Produktami Leczniczymi. Nowe prawo wyklucza niestety (w naszej ocenie nie do końca zgodnie z prawem) ogólne następstwo prawnego zezwolenia na prowadzenie apteki w przypadku podziału, fuzji czy przekształcenia spółek posiadających takie zezwolenie.
Znajomość tych przepisów prawnych, w rozumieniu ustawy prawo farmaceutyczne, a także szeregu szczegółowych regulacji, jest niezbędna dla prawidłowego przeprowadzenia procesu przeniesienia zezwolenia na prowadzenie apteki. Ignorancja przepisów i zasad prawidłowego działania, tak co do przeniesienia zezwolenia, jak i późniejszego prowadzenia apteki może narazić na wysokie kary finansowe, a w bardzo skrajnych przypadkach prowadzić nawet do pozbawienia wolności. Dlatego zawsze warto skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie farmaceutycznym przed rozpoczęciem tego procesu.
Warto przed nabyciem zdecydować się na wycenę apteki czy dokonanie jej audytu, w tym także zbadać jej zadłużenie. Bo za nie też nabywca może być odpowiedzialny i nie są to już przypadki tak rzadkie. W tym wszystkim pomagamy, reprezentując nabywających lub sprzedających apteki. Chcesz sprzedać aptekę farmaceucie? Zapraszamy – jako prawnicy prawa farmaceutycznego na co dzień prowadzimy takie sprawy od a do z. Kolejnym filarem działalności naszej kancelarii oprócz znajomości ustawy prawo farmaceutyczne, jest też specjalizacja dotycząca umów najmu lokali użytkowych, dlatego w ramach obsługi prawnej sprzedaży apteki lub podobnej transakcji przygotujemy również umowę najmu lub jej cesję, tak by przejęcie najmu przez nowy podmiot nastąpiło możliwie bezkolizyjnie. A i oczywiście na co dzień obsługujemy podmioty z całej Polski.
Procedura składania wniosku o przeniesienie zezwolenia
Aby zainicjować proces przeniesienia zezwolenia na prowadzenie apteki, konieczne jest złożenie wniosku do odpowiedniego wojewódzkiego inspektoratu farmaceutycznego. Wniosek o przeniesienie zezwolenia można złożyć osobiście, za pośrednictwem usług pocztowych lub (podobno) także elektronicznie. Ale tego ostatniego raczej nikt nie praktykuje.
W aplikacji muszą znaleźć się informacje takie jak oznaczenie podmiotu, siedziby i adresu, dane kontaktowe, numer NIP, numer PESEL (jeśli dotyczy), numer KRS (jeśli dotyczy). Wniosek powinien zawierać również adres apteki lub punktu aptecznego, opis zmian, które mają być wprowadzone w zezwoleniu, dane osoby, na którą ma zostać przeniesione zezwolenie, dane apteki, oświadczenie o spełnieniu wymogów prawnych oraz informacje o kwalifikacjach osoby, która będzie kierowała apteką.
Do wniosku należy dołączyć dokumenty potwierdzające zakres zmian od momentu nadania zezwolenia. Mogą to być na przykład:
-
umowa sprzedaży
-
umowy spółek
-
aktualny wypis z Krajowego Rejestru Sądowego (KRS)
-
dokumenty tożsamości
-
akty małżeństwa
-
dokumenty potwierdzające zmiany nazw miejscowości z urzędu gminy.
Prawo farmaceutyczne to nie wszystko – istotne są także wymogi prawa administracyjnego, dlatego dokumenty załączone do wniosku powinny być przedstawione w oryginale lub jako poświadczone notarialnie kopie.
Za przeniesienie zezwolenia należy uiścić opłatę. W 2022 roku wynosi ona 3010 PLN, co stanowi 20% z pięciokrotności minimalnego wynagrodzenia. Opłata ta jest wymagana w celu pokrycia kosztów administracyjnych związanych z przetwarzaniem wniosku.
Minimalizacja czasu zamknięcia apteki podczas przeniesienia
Proces przeniesienia zezwolenia na prowadzenie apteki może wiązać się z koniecznością zamknięcia apteki na pewien czas. Standardowo, procedury przeniesienia zezwolenia zakładają jej zamknięcie na 30 dni. Jednak istnieją metody, które pozwalają skrócić czas trwania postępowania i związanej z tym procedury do minimum.
Jak pisaliśmy wyżej – czas oczekiwania na rozpatrzenie wniosku o przeniesienie zezwolenia to zazwyczaj około jednego miesiąca, a zwykle nie dłużej niż jeden miesiąc, choć w pewnych sytuacjach zdarza się że ulega on wydłużeniu do dwóch albo więcej miesięcy. Przez ten czas tracą wszyscy, sprzedający aptekę, nabywca apteki i pacjenci.
Warto jednak pamiętać, że lokalizacja apteki musi pozostać niezmieniona w trakcie procesu przenoszenia zezwolenia jak i później, co jest krytycznym warunkiem dla zachowania ważności zezwolenia na prowadzenie działalności. W skrócie – przeniesienie zezwolenia oznacza zmianę podmiotu prowadzącego aptekę, a nie zmianę jej lokalizacji. Jeżeli potrzebują państwo zmiany lokalizacji apteki – także zapraszamy do kontaktu, często udaje nam się pomóc w takich przypadkach.
Konsekwencje prawne przeniesienia zezwolenia
Przeniesienie zezwolenia na prowadzenie apteki wiąże się z pewnymi konsekwencjami prawnymi. Po przeniesieniu zezwolenia, nowa osoba prowadząca aptekę wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki dotychczasowego prowadzącego. To oznacza, że nowy prowadzący jest odpowiedzialny za wszystko, co dotyczy apteki, od jej zarządzania po zobowiązania prawne i finansowe.
Kolejną konsekwencją takich transakcji jest też przejęcie zatrudnionych w przejmowanych aptekach pracowników.
Inną z konsekwencji przeniesienia zezwolenia jest to, że nowy właściciel apteki ma prawo kontynuować działalność pod dotychczasową nazwą, bez konieczności jej zmiany. To jest korzystne, ponieważ nazwa apteki jest często dobrze znana w lokalnej społeczności i zmiana nazwy mogłaby wprowadzić niepotrzebne zamieszanie. Tutaj jednak trzeba czasem zapewnić odpowiednie przeniesienie praw autorskich.
Z drugiej strony – jeżeli chcą Państwo zmienić nazwę apteki, to zazwyczaj uda się to załatwić za jednym zamachem. Niestety jednak duża część WIF’ów żąda wtedy uiszczenia opłaty, bowiem zmienia się więcej niż jedna okoliczność w warunkach prowadzenia apteki na którą zostało wydane zezwolenie. To kwestia interpretacji ustawy prawo farmaceutyczne.
Ważne jest jednak, aby pamiętać, że przeniesienie zezwolenia na prowadzenie apteki nie zwalnia nowego właściciela z obowiązku przestrzegania wszelkich obowiązujących przepisów i regulacji. To oznacza, że nowy właściciel musi nadal przestrzegać wszystkich zasad, norm i standardów dotyczących prowadzenia apteki. W końcu skoro zostało przeniesione pozwolenie to oznacza, że nowy właściciel nabył całą aptekę ogólnodostępną. Wydanie zezwolenia na nowy podmiot i uprawomocnienie się takiej decyzji, to koniec postępowania.
Utrzymanie ciągłości opieki nad pacjentami
Utrzymanie możliwie wysokiego poziomu ciągłości opieki nad pacjentami jest kluczowym elementem dobrze przeprowadzonego procesu przeniesienia zezwolenia na prowadzenie apteki. Stała dostępność niezbędnych produktów leczniczych czy wyrobów medycznych w placówkach opieki zdrowotnej znacząco zwiększa korzystanie z usług zdrowotnych przez pacjentów. Częste braki leków w placówkach opieki zdrowotnej mogą prowadzić do obniżenia zaufania do dostawców usług medycznych i spadku wykorzystania formalnych systemów opieki zdrowotnej przez pacjentów, którzy zamiast tego mogą próbować zdobyć całą aptekę na własną rękę.
Dostępność leków i wyrobów medycznych wpływa na zaufanie pacjentów do dostawców opieki zdrowotnej, co z kolei wpływa na ich zachowania związane z poszukiwaniem pomocy medycznej oraz korzystaniem z usług zdrowotnych. Dostęp do jakościowych leków jest kluczowym determinantem dostarczania profesjonalnych usług zdrowotnych i wpływa na statystyki zdrowotne, niezależnie od tego czy żyjemy akurat w kraju o wysokich, średnich czy niskich dochodach.
Dobrze prowadzona apteka, w celu zapewnienia ciągłości opieki, apteka nie może skupiać się jedynie na pozornie najbardziej dochodowych segmentach klientów. Istotna jest otwartość na pomoc wszelkim klientom, w tym także gotowość do działań niestandardowych takich również jak wytwarzanie leków recepturowych, ściąganie czy nawet import produktów leczniczych. Analiza danych sprzedażowych oraz obrót hurtowy zazwyczaj dobrze jednak pomagają we wskazaniu tych kluczowych segmentów, które wpływają najbardziej istotnie na obrót detaliczny produktami leczniczymi.
Zapobieganie patologiom w branży farmaceutyczne
W branży farmaceutycznej istnieje wiele potencjalnych problemów, które mogą wpływać na jakość opieki nad pacjentami. Izby aptekarskie pełnią ważną rolę w zapobieganiu wielu negatywnym zjawiskom. Czasem jednak wraz z takimi instytucjami jak ZAPPA wylewają dziecko z kąpielą, próbując chronić interesy indywidualnych farmaceutów.
Bardzo teoretycznie patrząc, to Naczelna Izba Aptekarska i okręgowe izby aptekarskie pełnią funkcję samorządu zawodu farmaceuty i mają za zadanie:
-
reprezentować interesy zawodowe, społeczne i gospodarcze farmaceutów
-
monitorować jakość usług farmaceutycznych, będąc rzecz którego istotną częścią
-
prowadzić szkolenia i doskonalenie zawodowe farmaceutów
-
wspierać rozwój farmacji i promować zdrowie publiczne
Działania izb aptekarskich co do zasady mają na celu zapewnienie pacjentom bezpiecznej i skutecznej opieki farmaceutycznej, w tym również dostępności wyrobów medycznych. Dbają więc o przestrzeganie przepisów z zakresu prawa farmaceutycznego. I sprawdzają czy przedsiębiorca który nabył całą aptekę ogólnodostępną – daję rękojmię jej należytego prowadzenia.
Do obowiązków izby aptekarskiej należy dbanie o przestrzeganie zasad etyki i deontologii zawodowej, co ma na celu utrzymanie wysokich standardów pracy w branży farmaceutycznej. Izby aptekarskie prowadzą rejestr farmaceutów, co zapewnia przejrzystość i ułatwia nadzór nad wykwalifikowanymi profesjonalistami pracującymi w branży.
Izby aptekarskie współpracują z organami administracji publicznej oraz innymi organizacjami w celu ochrony zdrowia publicznego i interesów zawodu farmaceuty. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, izby aptekarskie mają prawo zawieszać i pozbawiać prawa wykonywania zawodu, co jest formą prewencji i sankcji za nieprawidłowości w wykonywaniu zawodu farmaceuty, zgodnie z przepisami szeroko rozumianego prawa farmaceutycznego, w tym także ustawy o wykonywaniu zawodu farmaceuty.
Podsumowanie
Przeniesienie zezwolenia na prowadzenie apteki jest efektem postępowania, które wymaga starannego zaplanowania i przestrzegania określonych przepisów. To zdecydowanie nie są postępowania, które można przeprowadzić bez odpowiedniego przygotowania. Kluczowe jest zrozumienie tak mechanizmów rozliczeń z NFZ i hurtowniami, jak i przepisów dotyczących przeniesienia zezwolenia na prowadzenie apteki, procedury składania wniosku, a także konsekwencji prawnych przeniesienia zezwolenia. Stąd właśnie przydatni bywają wyspecjalizowani w tej materii prawnicy.
Istotne jest też zrozumienie, jak ważne dla przyszłego obrotu apteki jest utrzymanie ciągłości opieki nad pacjentami i sposobów w jakie można to osiągnąć. Zapewnienie ciągłości opieki jest kluczowe dla utrzymania zaufania pacjentów i ich korzystania z usług zdrowotnych, a także stanowi warunek utrzymania odpowiedniej konkurencyjności. Konsumentów łatwo stracić, ale znacznie trudniej przyciągnąć w świetle tego, że podmioty działające na tym rynku nie mogą się reklamować.
Mamy nadzieję, że ten wpis pomógł ci zrozumieć, jak prawidłowo przeprowadzić przeniesienie zezwolenia na prowadzenie apteki. Pamiętaj, że każda sytuacja jest inna i zawsze warto skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie farmaceutycznym, aby upewnić się, że całe postępowanie zostanie przeprowadzone zgodnie z prawem. Niektórzy z nas nie skupiają się jedynie na doradztwie prawnym, a służą także doradztwem biznesowym oraz usługami z zakresu pośrednictwa. Odpowiadając na trapiące większość naszych klientów pytanie – tak na aptekach jak i w całej branży farmaceutycznej nadal da się całkiem przyzwoicie zarobić, ale nie warto niepotrzebnie ryzykować.
Choć transakcje na tym rynku bywają bardzo różne, to na zdecydowaną większość problemów tak prawnych jak i biznesowych, mamy już wypracowane skuteczne rozwiązania.
Najczęściej Zadawane Pytania
Jak wyliczyć wartość apteki?
Wartość apteki można wyliczyć między innymi na podstawie obrotów uzyskiwanych w ciągu ostatnich 12 miesięcy, a następnie pomnożyć uzyskaną średnią przez różne współczynniki, które należy dopasować uwzględniając kilka zmiennych. Dlaczego więc jako prawnicy zajmujemy się także wycenami aptek? Dlatego, że biorąc pod uwagę ilość przeprowadzonych takich transakcji, mamy najlepsze spojrzenie na rynek. Dzięki doświadczeniu w takich transakcjach, widzimy dokładnie jak rozmaite czynniki wpływają na ceny sprzedaży aptek. Oczywiście gdy klient chce by wycena ta została sporządzona przez osobę z uprawnieniami, również z takimi osobami współpracujemy.
Czy technik farmacji może prowadzić aptekę?
Technik farmaceutyczny aktualnie nie może co do zasady założyć lub przejąć apteki. Oczywiście z czasowymi wyjątkami dotyczącymi dziedziczenia.
Jak przekazać aptekę?
Aptekę można przekazać na wiele różnych sposobów, w tym poprzez sprzedaż, zamianę, wniesienie do spółki lub przekazanie w darowiźnie oraz oczywiście w drodze dziedziczenia. Nabywca poza dawaniem rękojmi, między innymi musi złożyć pisemne oświadczenie, że przyjmuje wszystkie warunki zezwolenia na prowadzenie apteki. Tak stanowi ustawa.
Ile aptek może mieć jeden właściciel?
Jeden właściciel może mieć do czterech aptek w całym kraju, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa farmaceutycznego. Ustawa stanowi też, że nie dotyczy to już działających sieci mających pięć i więcej placówek. Które jednak też nie mogą nabywać nowych podmiotów.
Czy można otworzyć aptekę nie będąc farmaceutą?
Nie, zgodnie z przepisami prawa farmaceutycznego aptekę postępowanie o wydanie pozwolenia na prowadzenie apteki z sukcesem może przeprowadzić tylko farmaceuta posiadający odpowiednie wykształcenie oraz prawo wykonywania zawodu lub podmiot będący spółką takich farmaceutów. Z kolei procedura otwarcia apteki jest również dosyć kosztowna i ograniczona kryteriami demograficznymi i geograficznymi.